Windows Sandbox

 

Iedereen die wel eens aan de slag is geweest met virtuele machines, weet dat het best wel lastig is om een afwegende balans te maken tussen het beschikbare geheugen, schijfruimte en processorkracht voor de eigenlijke Windows 10-computer en de virtuele omgeving. Bovendien heb je voor virtualisatie ook extra software nodig, zoals VirtualBox of VMWare. Vanaf de nieuwe update komt Microsoft (weer) met zijn eigen virtuele testomgeving: Windows Sandbox. Helemaal nieuw is dat niet, want nu al kunnen eigenaren van Windows 10 Pro aan de slag met het ingebouwde virtuele platform Hyper-V. Het ‘probleem’ is dat Hyper-V vooral gericht is op professionals en IT-techneuten, maar minder geschikt is voor de gewone Windows-gebruiker die af en toe software binnenin een veilige zandbakomgeving wil testen. Wat maakt Windows Sandbox dan anders? Allereerst bevat de Windows Sandbox alleen een virtuele Windows 10-versie, je kunt er dus geen ander besturingssysteem in installeren. De machine is (nadat je ‘m hebt geïnstalleerd) direct klaar voor gebruik. Het enige dat je hoeft te doen, is de Sandbox te starten en na enkele seconden heb je direct een werkende virtuele Windows 10. De versie van Windows 10 in de Sandbox is gelijk aan je eigen Windows 10. Dus heb je een 32-bits-Pro-versie, dan vind je die ook virtueel terug. De virtuele computer wordt kaal opgeleverd, software die je in je eigen Windows-systeem hebt geïnstalleerd, staan dus niet in de virtuele machine.

Windows Sandbox moet je eerst afzonderlijk inschakelen.

En bij het afsluiten van de virtuele machine wordt er niks bewaard: sluit je de virtuele machine af, en start je ‘m weer opnieuw op, dan heb je weer een schone virtuele Windows 10. Kortom, de omgeving is puur bedoeld voor het (tijdelijk) testen van applicaties, of wanneer je in een veilige omgeving wilt experimenteren met dubieuze software of het bezoeken van ‘gevaarlijke’ websites. De virtuele machine is compleet beschermt en staat niet in verbinding met je eigen Windows-computer.

De Windows Sandbox biedt een (eenmalige) virtuele versie van Windows 10 in Windows 10.

Makkelijker lettertypen installeren

Een nieuw lettertype in Windows 10 installeren gaat vanaf de nieuwe update een stuk makkelijker. Voorheen moest je nog wat trucjes moest toepassen om een nieuw lettertype onder Windows 10 geïnstalleerd te krijgen, maar nu kun je ze gewoon via slepen en neerzetten in het instellingen-venster installeren. Dat werkt nu ook op gebruikersniveau: iedere Windows 10-gebruiker kan zo op die manier zijn eigen lettertypes gebruiken en zijn dan ook alleen voor die gebruiker beschikbaar. Voor bedrijven een uitkomst, want zo hoeft er geen administratoraccount gebruikt te worden om lettertypes te instelleren. Lettertypes worden in de map C:\Users\<gebruikersnaam>\AppData\Local\Microsoft\Windows\Fonts geplaatst en zijn alleen beschikbaar voor die gebruiker. Administrators kunnen overigens nog steeds gewoon lettertypes in de map C:\Windows\Fonts plaatsen, daar is niets aan veranderd.

Eindelijk kunnen alle gebruikers afzonderlijk lettertypes installeren, ook zonder administrator-account

Kleine wijzigingen in de Verkenner

De Windows Verkenner is sinds Windows 95 eigenlijk nauwelijks veranderd en ook in de nieuwste versie van Windows 10 vinden we nagenoeg geen wijzigingen. De enige opvallende verandering is de manier waarop je nu datums in de bestandsweergave kunt laten weergeven. In de vorige Windows-versies zag je alleen de gewijzigde datumnotatie in getallen, in de nieuwe update kun je kiezen voor een gebruiksvriendelijke datumweergave. In plaats van 11-03-2019 staat er dan bijvoorbeeld ’47 minuten geleden gewijzigd’ of ‘Gisteren om 11:03’. Via een rechtsklik op de kolom ‘Gewijzigd op’ kun je het vinkje bij de optie Gebruiksvriendelijke data gebruiken weghalen, de datumnotatie wordt dan weer volgende de oude weergave getoond.

De weergave van de datum kun je nu aanpassen in de Verkenner.

Donkere modus verder uitgebreid

In Windows 10 was het al mogelijk om voor een donker thema te kiezen in de interface, maar niet alle apps kunnen daar mee overweg. Vorig jaar voegde Microsoft deze functionaliteit toe aan Edge en met de nieuwe update zijn ook de andere Windows-apps aan de beurt. Gebruikers kunnen ervoor kiezen apps afzonderlijk een donker thema te geven, los van de algemene instellingen van Windows 10 zelf. Hierdoor ontstaat wat diversiteit in de weergave van de apps. In Windows 10 kun je nu ook kiezen voor een lichte kleurmodus. Normaal was het zo dat Windows 10 standaard het startmenu en de taakbalk in het zwart weergeeft, maar met de nieuwe kleurinstellingen kun je er nu ook een ‘Licht’-modus van maken. Zet je deze functie aan, dan wordt het startmenu lichtgrijs en de taakbalk lichtblauw. Toch liever een andere kleur, dan kies je voor ‘Aangepast’ en kun je met behulp van een kleurenpalet zelf iets moois maken.

Windows 10 kun je nu ook in een licht thema weergeven.

Manipulatiebescherming

Een nieuw onderdeel van de ingebouwde beveiligingstool Defender is de zogeheten Manipulatiebescherming. Volgens de beschrijving bij deze instelling voorkomt deze functie dat anderen knoeien met belangrijke beveiligingsfuncties. Oftewel, de beveiliging kunnen uitschakelen zonder dat je dat zelf merkt. Bij nader onderzoek blijkt dat deze functie controleert of Windows Defender niet van buitenaf wordt uitgeschakeld, bijvoorbeeld via een PowerShell-script. Zodra een hacker of een script probeert de beveiligingsinstellingen uit te schakelen, geeft deze manipulatiebescherming geen status terug aan de uitvoerder van het script, waardoor het lijkt alsof het uitschakelen is gelukt, terwijl dat in feite niet zo is. De manipulatiebescherming voorkomt overigens niet dat een tweede gebruiker van een computer de beveiligingsinstelling kan uitschakelen, maar is dus puur bedoeld voor achtergrondtaken die dat wel proberen.

De nieuwe optie Manipulatiebescherming zorgt ervoor dat Defender niet zomaar kan worden uitgeschakeld.

Als de functie is ingeschakeld, kan Defender niet zomaar op de achtergrond worden uitgeschakeld, bijvoorbeeld via een PowerShell-script.

Startmenu

Het Windows 10-startmenu blijft voor velen een hoofdbreken, want niet iedereen wil grote pictogrammen of diverse live-tegels die constant nieuwe informatie tonen. Ook in de komende update zit je nog vast aan de bestaande menustructuur, maar is het zoeken naar bestanden en apps wel iets verbeterd. Zo kun je nu ook de laatst gebruikte apps bestanden van de Windows Tijdlijn direct vanuit het startmenu openen. Als je op de startknop klikt en meteen op de spatiebalk tikt, worden de laatst geopende bestanden en apps weergegeven. Bovenin het menu zie je de optie Populaire apps, dit zijn de programma’s die de afgelopen periode het meest zijn gebruikt.

Taakbeheer

Het Windows-taakbeheer heeft een kleine wijziging ondergaan. Standaard opent Taakbeheer altijd met hetzelfde tabblad, namelijk bij het onderdeel waar de processen worden weergegeven. In de komende update van Windows 10 kun je aangeven met welk venster je Taakbeheer wilt opstarten, bijvoorbeeld de prestaties of services. Via het menu Opties en Standaardtabblad kun je het gewenste tabblad standaard maken.

Update 1903 bevat veel verbeteringen, zoals: 

  • de keuze om het Startmenu, Actiecentrum, de balken en vensters een lichte kleur te geven in plaats van zwart;
  • in de Verkenner krijgen bestanden en mappen een andere datumaanduiding. In plaats van ’17-4-2019 11:58′ staat er dan bijvoorbeeld ‘Vandaag om 11:58’ of ‘4 uur geleden’;
  • de zoekfunctie wordt overzichtelijker;
  • je kunt meer standaard Windows-onderdelen verwijderen, zoals Groove Music en Paint 3D;
  • het Startmenu wordt aantrekkelijker en je kunt het beter aanpassen aan je voorkeuren;
  • een nieuw controlesysteem voor slechte updates. Als Windows merkt dat een recente software- of driverupdate je computer onstabiel maakt, wordt die teruggedraaid;
  • nog heel veel meer.