Hoe herkent u een nepaccount op Facebook?

Facebook, we zijn er maar druk mee. Het zal dan ook niemand verbazen dat er op het sociale netwerk regelmatig nepaccounts opduiken van personen met minder goede bedoelingen. Maar hoe kunt u een nepaccount herkennen? En hoe weet u of u te maken heeft met een account dat wel degelijk echt is? In dit artikel lwordt het uitgelegd.

Naar schatting zijn er 10,4 miljoen Nederlanders met een Facebook-account. Daarvan maken ongeveer 7,1 miljoen Nederlanders dagelijks gebruik van het sociale netwerk. Grote kans dat u ook op Facebook zit, en daarom is het nuttig om uit te leggen hoe u nepaccounts herkent.

Om die vraag echter goed te kunnen beantwoorden, is het allereerst van belang dat u een globaal beeld heeft van de redenen waarom iemand een nepaccount op Facebook zou gebruiken.

Waarom gebruiken mensen een nepaccount op Facebook?

Er kunnen verschillende redenen zijn om een nepaccount aan te maken. Misschien bent u wel heel erg gesteld op uw privacy en vindt u het om die reden prettig om niet uw echte naam en foto te gebruiken. Ook zou het kunnen dat u privé geen behoefte heeft aan een Facebookaccount, maar dat u er simpelweg een nodig heeft voor werkgerelateerde bezigheden zoals het beheren van een zakelijke Facebookpagina. Dat kan, en hoewel het volgens de regels eigenlijk de bedoeling is dat u in ieder geval uw echte naam gebruikt op Facebook, zijn dat voor de rest verdedigbare standpunten.

Maar dat zijn natuurlijk lang niet de enige redenen en daarmee zijn we direct bij de eerste stap aanbeland.

In veel gevallen hebben de mensen achter nepaccounts op Facebook simpelweg weinig goeds in de zin. Zo kan het de persoon bijvoorbeeld gaan om het moedwillig verspreiden van nepnieuws, misleidende informatie en het delen van opruiende berichten. Irritant, maar niet zozeer op u persoonlijk gericht en daarom vrij eenvoudig te negeren of zelfs te blokkeren.

Het wordt echter een ander verhaal als het wel persoonlijk wordt, dus de aanname dat mensen met een nepaccount verkeerde bedoelingen hebben, is met name van toepassing indien ze u actief proberen te benaderen. Waarom? Dat is eenvoudig: kennelijk willen ze iets van u. Een nepaccount kan namelijk ook worden gebruikt om iemand te stalken of om identiteitsfraude te plegen. En helaas worden er ook veel mensen opgelicht door personen die zich achter een nepaccount verschuilen. Dat kan gaan van oplichting op Facebook Marketplace tot het plegen van datingfraude.

De gemeenschappelijke deler? U wordt er over het algemeen niet beter van door met een nepaccount in contact te treden.

Hoe herkent u een vriendschapsverzoek van een nepaccount?

Om maar gelijk even een open deur in te trappen: iemand met een nepaccount zal u in verreweg de meeste gevallen zelf benaderen, niet andersom. Wees dan ook op je hoede als u vriendschapsverzoeken krijgt van iemand die u in het geheel niet kent.

Dat geldt al helemaal als er geen sprake is van gemeenschappelijke vrienden, en wees extra alert als het gaat om iemand uit een heel ander land of zelfs een ander werelddeel: de kans dat het iemand is die u via-via misschien tóch zou kennen, is in dat geval namelijk al een heel stuk kleiner. Anders gezegd: hierdoor neemt de kans toe dat het om iemand gaat die geen legitieme, gegronde redenen heeft om met jou in contact te treden.

Een vriendschapsverzoek zou natuurlijk kunnen gaan om een oprechte vergissing of om oprechte belangstelling. Om dat uit te zoeken, moet u diegene eigenlijk een paar vragen stellen, zoals:

• Wat is de reden dat u contact met mij opneemt?
• Hoe heeft u mij gevonden?
• Waarom wilt u vrienden met mij worden?
• Kennen wij elkaar uit het dagelijks leven of via gemeenschappelijke vrienden?

Komt er op deze vragen geen bevredigend antwoord, of wordt er niet of ontwijkend op gereageerd? Dan zou het best kunnen gaan om een nepaccount of in ieder geval om iemand met verkeerde bedoelingen. Het is dan ook aan te raden om het verzoek niet te accepteren of om diegene als vriend te verwijderen, mocht u het verzoek in een eerder stadium al geaccepteerd hebben.

Wat zijn veel voorkomende kenmerken van een nepaccount op Facebook?

Maar hoe weet u nou of het daadwerkelijk een nepaccount is? Waar u altijd even op moet letten, is de beschikbare informatie op het profiel zelf:

• Hoe oud is het profiel? 
• Hoeveel vrienden heeft iemand?
• Wat valt er allemaal te zien in termen van (profiel)foto’s?
• Is het een profiel met een geloofwaardige profielgeschiedenis?
• Is er (geloofwaardige) interactie te zien met andere vrienden?

Deze checklist is niet helemaal waterdicht, want al deze zaken kunnen ook op overtuigende wijze worden nagebootst. In dat geval heeft u niet zozeer te maken met één nepaccount, maar met een netwerk van nepaccounts met als doel om op Facebook een overtuigende nepidentiteit neer te zetten. Maar door hier scherp op te letten, heeft u het een stuk eerder door als het één en ander niet in de haak blijkt te zijn.

Is deze informatie allemaal niet te zien? Dan betekent het niet per definitie dat het om een nepaccount gaat. Het kan namelijk ook gaan om iemand die erg gesteld is op zijn of haar privacy, waardoor het profiel is dichtgetimmerd via de privacyinstellingen.