Per 1 juli 2021 verdwijnt het Bel me niet register en wat nu?

Telemarketing is een vorm van telefonische klantenwerving die door velen als uitermate storend, opdringerig en vervelend wordt ervaren. In Nederland kennen we sinds 2009 het Bel-me-niet Register, maar omdat het aantal meldingen over ongewenste telemarketing toch blijft toenemen, is er per 1 juli 2021 sprake van een wetswijziging in de Telecommunicatiewet waardoor vanaf die datum sprake is van een opt-in systeem. Maar hoe waterdicht is dat systeem? En wat kunt u zelf doen om te voorkomen dat u ongewenste telefoontjes krijgt? In dit artikel wordt het uitgelegd.

 

Het huidige Bel-me-niet Register verliest door de wetswijziging zijn functie en houdt per 1 juli 2021 dan ook op te bestaan. Telemarketeers mogen u vanaf die datum immers niet meer ongevraagd telefonisch benaderen met aanbiedingen, tenzij u daar zelf expliciet toestemming voor hebt gegeven.

En dat is nodig ook. Notoire lastposten op het gebied van telemarketing zijn onderandere energievergelijkers, bemiddelaars die u met mooie verhalen over aantrekkelijkere tarieven proberen te verleiden tot het maken van een overstap naar de concurrent. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) constateerde al in 2019 dat er met regelmaat sprake was van ‘agressieve en misleidende werving’.

Per 1 juli 2021 treedt de aanpassing in de Telecommunicatiewet in werking. Het huidige Bel-me-niet Register – met daarin zo’n tien miljoen telefoonnummers van mensen die hebben aangegeven niet gebeld te willen worden – komt daarmee te vervallen. 

Telemarketing via opt-in systeem: alléén gebeld worden na toestemming

De nieuwe wet keert het huidige systeem dus om. Waar u voorheen in principe gewoon gebeld kon worden tenzij u staat ingeschreven in het Bel-me-niet Register, mag u voortaan alleen gebeld worden als u individuele bedrijven expliciet toestemming geeft om u telefonisch te benaderen met aanbiedingen. 

Ook komt de bewijslast te verschuiven: bedrijven moeten kunnen aantonen dat er toestemming is gegeven voor een ongewenst telefoontje, en ook het bellen met afgeschermde of geblokkeerde nummers is uit den boze. Dit maakt het voor de Autoriteit Consument & Markt makkelijker om boetes op te leggen indien er overtredingen worden geconstateerd, iets wat volgens het ministerie van Economische Zaken momenteel niet altijd even makkelijk is.

De wetswijziging geldt niet alleen voor individuele consumenten, maar ook voor eenmanszaken die staan ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Er is echter wel iets om rekening mee te houden, en dat is dat zowel consumenten als zzp’ers wel gebeld mogen worden door bedrijven waar ze klant zijn of zijn geweest.

Toestemming geven? Let op de kleine lettertjes bij winacties en enquêtes!

Omdat niemand uit zichzelf bedrijven gaat opbellen met het uitdrukkelijke verzoek om voortaan telefonisch benaderd te worden in het kader van marketinggerelateerde doeleinden, zijn er uiteraard een aantal handigheidjes die telemarketeers uithalen om tóch toestemming te krijgen. Dat zit ‘m doorgaans in de welbekende ‘kleine lettertjes’, waarbij men hoopt dat u het één en ander aanvinkt zonder de – vaak lange – algemene voorwaarden goed te lezen, een maar al te bekende menselijke eigenschap.

Het is met name opletten bij (valse) winacties en enquêtes, en het advies is dan ook om altijd kritisch te zijn indien er ergens persoonsgegevens moeten worden ingevuld of wanneer u ergens bepaalde voorwaarden moet accepteren. U denkt bijvoorbeeld in aanmerking te komen voor een prijs, maar ondertussen geeft u tijdens het invoeren van uw contactgegevens zonder het goed en wel door te hebben toestemming aan soms wel tientallen bedrijven om u telefonisch, schriftelijk en/of per mail lastig te vallen met ongewenste aanbiedingen.

En dan duurt het natuurlijk niet lang meer voordat u tot vervelens toe om de oren wordt geslagen met allerlei vervelende telefoontjes en mailtjes. Potentiële ‘leads’ worden bijvoorbeeld benaderd in bepaalde winacties van grote winkelbedrijven, waarvan de betreffende bedrijven geen weet van hebben.

Heeft inschrijven bij het Bel-me-niet Register nog zin?

Omdat het Bel-me-niet Register per 1 juli 2021 verdwijnt, is er een overbruggingsperiode van circa drie maanden vanaf het moment van publicatie van dit artikel. Volgens de ConsuWijzer van de ACM kan het bovendien tot zes weken duren voordat uw inschrijving is verwerkt.

Mocht u op dit moment veel last hebben van ongewenste telemarketing, dan kan het alsnog een overweging zijn om u aan te melden voor het Bel-me-niet Register, al is het gelet op de beperkte inschrijftijd natuurlijk een individuele afweging of u dat de moeite waard vindt. Aan de andere kant: ieder ongewenst telefoontje dat u niet krijgt, kun u in zekere zin als winst beschouwen. Dat zul u zelf ongetwijfeld het beste kunnen inschatten op basis van uw persoonlijke situatie.

Het inschrijven is in ieder geval vlot geregeld: mocht u dat toch willen, dan kun u terecht op de website van het Bel-me-niet Register.

Hoe zit het met het zogenaamde recht van verzet?

Krijg u toch een ongewenst telefoontje in het kader van telemarketing? Dan kun u gebruik maken van het zogenaamde ‘recht van verzet’. Anders dan het Bel-me-niet Register is er in het geval van het recht van verzet niet iets als een database waar u zich voor kunt aanmelden. Dit moet u zelf afhandelen.

Maar hoe werkt dat recht van verzet dan precies? U moet tijdens het telefoongesprek aangeven dat u gebruik maakt van uw recht van verzet en dat u het bedrijf geen toestemming geeft om u in de toekomst nog telefonisch te benaderen. Degene aan de andere kant van de lijn is verplicht om u nog tijdens het gesprek van de bellijst te schrappen en uw gegevens te verwijderen. Ook mag het bedrijf u in de toekomst niet meer bellen.

De ConsuWijzer van de ACM geeft de volgende voorbeelden als mogelijkheid om tijdens een telefoongesprek gebruik te maken van u recht van verzet:

• ‘Ik wil dat u mij nooit meer belt’
• ‘Ik wil dat u mij NU uit de bellijst haalt’
• ‘Ik heb het recht van verzet’
• ‘Ik wil dat u met een brief of een e-mail bevestigt dat u mij niet meer gaat bellen’

Ook biedt de ConsuWijzer consumenten een voorbeeldbrief waarmee ze de afmelding ook schriftelijk bevestigd kunnen krijgen. Als telemarketeers de regels daarna alsnog overtreden, is het mogelijk om daarvan een melding te doen.

Betekent de wetswijziging dat u voortaan nooit meer ongewenste telefoontjes krijgt?

De wetswijziging schept in ieder geval duidelijkheid en vanwege het uitdrukkelijke ‘opt-in’ karakter maakt het de kans vanaf 1 juli 2021 in ieder geval kleiner dat u uit het niets marketinggerelateerde telefoontjes krijgt. Volgens de NOS is dat tevens de verwachting van de Consumentenbond. 

Maar omdat telemarketing al met al toch een lucratief businessmodel is, blijven telemarketeers toch op slinkse wijze naar toestemming zoeken door het één en ander vakkundig weg te stoppen in de kleine lettertjes van de algemene voorwaarden. Daarnaast zijn er volgens de NOS signalen dat bestanden met telefoonnummers worden gebruikt die niet legaal verkregen zijn en zijn er gevallen bekend waarin telemarketeers snel ophangen als u over het recht van verzet begint.

Om deze redenen kan er niet met 100% zekerheid gezegd worden dat ongewenste telemarketing hiermee definitief tot het verleden behoort. Maar na het lezen van dit stuk weet u wel dat de kans dat u u ongemerkt aanmeldt voor telemarketing een stuk kleiner is en wat u moet doen als u toch ongewenste telefoontjes krijgt.

Bron: ACM ConsuWijzer / Bel-me-niet Register / NOS.nl